
Lenf yollarından cerrahi geçiren her kadın lenfödem riski taşımaktadır. ABD’de her 8 kadından birinin meme kanserine yakalandığını ve bunların içinde koltukaltı ameliyatı yapılanların %15 ila %20’sinde lenfödem geliştiğini biliyoruz. Onbeş milyon nüfuslu Avustralya’da sadece mastektomi sonrası meydana gelen lenf ödem vakası 100.000’dir.
Yapılan farklı çalışmalara meme cerrahisi sonrası lenfödem görülme sıklığı % 5.5 ile %80 aralığında bildirilmektedir. Orandaki bu büyük farklılık ödem tanımının çok çeşitli olmasına bağlıdır. Birçok hastanın radikal mastektomiyi takiben değişik derecelerde şişliklere sahip olduğu görülmektedir. Ameliyat sonrası erken dönemde iki kol arasındaki farkın 2 cm olması kaçınılmazdır. Literatürde mastektomiden 30 yıl sonra açığa çıkan lenfödem vakası olduğu belirtilmiştir.
Pnömatik kompresyon uygulamaları ile ilgili çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Çalışmalar 300 mmHg’ye kadar basınç veren cihazların olduğunu göstermektedir . Çoğu yüzeyel lenf damarları çok küçük ve çok hassastır. Bu nedenle 60 mmHg ve daha fazla basınç uygulandığında çok çabuk kırılabilir. Böyle bir durumda, lenf transportunu sağlayan bağlantılar olumsuz etkilenir.
Pnömatik kompresyonun sıvıyı omuz tarafında biriktirmesi nedeni ile koltukaltı lenf bezleri aşırı yüklenir ve görevini yerine getiremez. Eger hasta radyoterapi uygulaması da almış ise, lenf drenajı daha da engellenir.
Doktor Földi, pnömatik kompresyon uygulamasının ekstremiteden proteinleri atmadığını, sadece suyu attığını ve suyun atılması ile birlikte intersitisyumdaki protein konsantrasyonu arttıgını, böylelikle ödeme daha çok yer açıldığını belirtmiştir.
Günümüzde lenfödem tedavisi için önerilen ve tüm hastanelerde çok sık kullanılan pnömatik kompresyon cihazlarının lenfödemi azaltmada bir etkisinin bulunmadığı ve hatta zarar verebileceği tıbbi araştırmalarda belirtilmiştir.
MİNE POLAT
Fizyoterapist
Lenfödem Terapisti
Tel: 0(506)299 72 23
Mail: Bu e-Posta adresi istek dışı postalardan korunmaktadır, görüntülüyebilmek için JavaScript etkinleştirilmelidir
Kaynaklar:
1.Mastektomi sonrasında gelişen lenfödemde fizyoterapinsin etkinliği
Dr. Fzt. Yeşim BAKAR
2.Meme kanseri tedavisinde modifiye radikal mastektomi sonrasında gelişen lenfödem: insidans ve risk faktörleri
A. Kebudi, M. Uludağ, G. Yetkin, B. Çitgez, A. İşgör