4- HORMONO TERAPİ (HORMON TEDAVİSİ)
Bazı meme kanseri hücreleri, içerdikleri hormon reseptörleri (algılayıcıları) aracılığı ile östrojene duyarlı olabilir. Yani, östrojen hormonu bu kanser hücrelerinin büyümelerine ve artmalarına neden olabilir. Hormon tedavisinde amaç, bu şekilde östrojen reseptörü içeren ve bu hormona duyarlı olan kanser tiplerinde, östrojen etkisinin ortadan kaldırarak kanserin gelişmesinin önlenmesidir.
Selektif Estrojen Reseptör Modülatörleri (SERMs); en bilinen ve uzun yıllardır kullanılan Tamoxifen’dir (Nolvadex). Diğer SERM’ler ise toremifene, idoxifene ve droloxifene’dir.
Tamoxifen, hormon reseptörü pozitif olan tüm meme kanserli hastalarda kullanılmaktadır.
Adjuvan tedavi olarak verildiğinde hormaon reseptörü pozitif, erken evre meme kanserli hastalarda 5 yıl boyunca sorunsuz kullanılmaktadır. İlave olarak, meme kanseri açısından yüksek riskli olarak nitelendirilen kadınlarda da kullanılmaktadır. Sıcak basması, vaginal kanama ve akıntı, görme bozuklukları gibi yan etkiler görülebilir.
Aromataz inhibitörleri ; vücutta meme, karaciğer, kas ve yağ dokusunda östrojen sentezini sağlayan enzimi bole ederler.
Şu an kullanılan 3. jenerasyon aromataz inhibitörleri:
-Anastrazole (Arimidex)
-Exemestane (Aromasin)
-Letrozole (Femara)
Arimidex ve Letrozole ’ ün cerrahi sonrası adjuvan hormonoterapi olarak kullanımı onaylanmış olup Exemestane ise 2-3 yıl boyuca Tamoxifen kullananlarda devam tedavisi olarak kullanılabilmektedir.
Aromataz İnhibitörleri de tıpkı Tamoksifen gibi hormon reseptörü pozitif olan meme kanserlerinde kullanılmaktadır. Tamoksifenin etki mekanizması farklı olup, mevcut olan östrojenin tümöral doku üzerindeki reseptöre (alıcıya) bağlanmasını engelleyerek işler. Aromataz inhibitörleri ise vücutta östrojen üretimini ciddi oranda azaltırlar. Aromataz inhibitörlerinin yan etki oranı da tamoksifene göre daha azdır ve şu an için tamoksifene tercih edilmektedirler.
Fulvestrant (Faslodex) ise tüm dokularda östrojeni bloke eden diğer bir ajandır. En az Arimidex kadar etkin olduğu gösterilmiştir.
Progestinler; Megestrol (Megace), ilerlemiş meme kanserinin 2. veya 3. basamak tedavisinde tamoxifen kullanımı işe yaramadığında kullanılır.
Ovaryan Ablasyon; Overlerden (yumurtalıklar) östrojen üretiminin tamamen engellenmesidir. Ablasvon, cerrahi olarak (ooferektomi) yapılabildiği gibi, ilaçlarla yada radyasyonla da yapılabilir.
Kimyasal ovaryan ablasyon; Kemoterapi dışı ilaçlarla overlerden östrojen üretiminin engellenmesidir. Avantajı geri dönüşümlü olmasıdır. Goserelin (Zoladex) ; GnRH veya LHRH agonistleri olarak anılırlar.
Ooferektomi; Cerrahi yöntemle overlerin alınmasıdır. Hormon pozitif ve pre-menopozal hastalarda faydalıdır.
Selektif Estrojen Reseptör Modülatörleri (SERMs); en bilinen ve uzun yıllardır kullanılan Tamoxifen’dir (Nolvadex). Diğer SERM’ler ise toremifene, idoxifene ve droloxifene’dir.
Tamoxifen, hormon reseptörü pozitif olan tüm meme kanserli hastalarda kullanılmaktadır.
Adjuvan tedavi olarak verildiğinde hormaon reseptörü pozitif, erken evre meme kanserli hastalarda 5 yıl boyunca sorunsuz kullanılmaktadır. İlave olarak, meme kanseri açısından yüksek riskli olarak nitelendirilen kadınlarda da kullanılmaktadır. Sıcak basması, vaginal kanama ve akıntı, görme bozuklukları gibi yan etkiler görülebilir.
Aromataz inhibitörleri ; vücutta meme, karaciğer, kas ve yağ dokusunda östrojen sentezini sağlayan enzimi bole ederler.
Şu an kullanılan 3. jenerasyon aromataz inhibitörleri:
-Anastrazole (Arimidex)
-Exemestane (Aromasin)
-Letrozole (Femara)
Arimidex ve Letrozole ’ ün cerrahi sonrası adjuvan hormonoterapi olarak kullanımı onaylanmış olup Exemestane ise 2-3 yıl boyuca Tamoxifen kullananlarda devam tedavisi olarak kullanılabilmektedir.
Aromataz İnhibitörleri de tıpkı Tamoksifen gibi hormon reseptörü pozitif olan meme kanserlerinde kullanılmaktadır. Tamoksifenin etki mekanizması farklı olup, mevcut olan östrojenin tümöral doku üzerindeki reseptöre (alıcıya) bağlanmasını engelleyerek işler. Aromataz inhibitörleri ise vücutta östrojen üretimini ciddi oranda azaltırlar. Aromataz inhibitörlerinin yan etki oranı da tamoksifene göre daha azdır ve şu an için tamoksifene tercih edilmektedirler.
Fulvestrant (Faslodex) ise tüm dokularda östrojeni bloke eden diğer bir ajandır. En az Arimidex kadar etkin olduğu gösterilmiştir.
Progestinler; Megestrol (Megace), ilerlemiş meme kanserinin 2. veya 3. basamak tedavisinde tamoxifen kullanımı işe yaramadığında kullanılır.
Ovaryan Ablasyon; Overlerden (yumurtalıklar) östrojen üretiminin tamamen engellenmesidir. Ablasvon, cerrahi olarak (ooferektomi) yapılabildiği gibi, ilaçlarla yada radyasyonla da yapılabilir.
Kimyasal ovaryan ablasyon; Kemoterapi dışı ilaçlarla overlerden östrojen üretiminin engellenmesidir. Avantajı geri dönüşümlü olmasıdır. Goserelin (Zoladex) ; GnRH veya LHRH agonistleri olarak anılırlar.
Ooferektomi; Cerrahi yöntemle overlerin alınmasıdır. Hormon pozitif ve pre-menopozal hastalarda faydalıdır.
