Meme ağrısı görülme sıklığı
Meme ağrısı kadınlar arasında çok sık görülen bir yakınmadır: her 3 kadından 2’si dönem dönem meme ağrısı çeker. Hastaların büyük çoğunluğu hekime başvurmaz; ağrısı olan her üç kişiden ancak birisi kadın doğum uzmanı veya meme hastalıkları ile ilgilenen bir genel cerrahi uzmanına başvurur.
Meme Ağrısını 3 gruba ayırabiliriz: dönemsel meme ağrıları, dönemsel olmayan meme ağrıları ve meme dışı göğüs duvarı ağrıları. İlk iki grup memenin dokusundan menşeini alır ve birbiri ile çok benzerdir. Üçüncü grup ağrılar daha ziyade göğüs duvarı adale eklem sisteminden kaynaklanır. Tüm bu ağrıları bir birinden ancak dikkatli bir muayene ile ayırmak mümkündür.
Memeden kaynaklanan ağrılar ile göğüs duvarı ağrıları kadınlar tarafından da bir biri ile karıştırılır. Göğüs duvarı, kaburgalarımız, göğüs adalalerimiz ve en dışta da memelerden oluşur. Kaburga kemikleri ve göğüs adaleleri de çok sıklıkla ağrı yapar. Bu ağrılar da -özellikle kanser endişesi ile- kadınlar tarafından kolayca meme ağrısı zannedilir.
Ağrının karakteri çok önemlidir: Adet dönemleri ile ilgisi olup olmadığı, ne kadar zamandır olduğu, ne sıklıkla yaşandığı, ne kadar sürdüğü, nasıl geçtiği gibi soruların cevapları ağrının ayırıcı tanısında hekim için önemli bilgilerdir. Gece uykudan uyandırıp uyandırmadığı, hastanın işine mani olup olmadığı, bunun için ağrı kesici ilaç kullanma gerekliliği muayene sırasında sorgulanmalıdır.
Göğüs duvarı ağrıları kollara omuza ve sırta vurur
Bu ağrılar, bazen fiziki bir zorlanma sonrası başlar; ağır kaldırmak, kolunu kullanmak veya sinirlenmek ile artabilir. Bu ağrıların temel nedeni kadınların göğüs duvarı adalalerinin zayıf olmasıdır. Bunlara lokomotor ağrılar yani iskelet sisteminden kaynaklanan ağrılar diyoruz. Şişman ve hareketsiz kadınlarda daha sık görülürken, düzenli spor yapan kadınlarda göğüs duvarı ağrıları daha az görülür.
Meme ağrısı meme dokusu içinden kaynaklanır
Meme ağrısı kola, omuza sırta yansımaz. Hastalar tarafından hassasiyet dolgunluk sızlama gibi tarif edilir. Fiziki temas ile çarpma ile ağrı şeklinde hissedilir. Çoğunlukla kadınların adet öncesi dönemine denk gelir. Aylık siklüsler ile dönemsel olarak alakalı olabilir. 
Meme ağrısı doktora başvurma sebeplerinin en başında gelir
Birinci neden meme ağrısı, diğer neden memede ele kitle gelmesidir. Her ikisi de hastaları bize getirdiği ve hastaların muayenelerini radyolojik tetkiklerini yaptırmamıza olanak sağladığı için çok değerlidir. Memede ele gelen kitlelerin ancak % 10 kadarı meme kanseri çıkar. Meme ağrısı ile başvuran hastalar arasında meme kanseri görülme oranı çok daha düşüktür. Meme ağrısı çeken hastaların büyük çoğunluğu, bunun nedenlerini öğrenip, kendisinde olumsuz bir durum olmadığını anlayınca rahatlar. Sadece % 3 oranında hasta ağır şikayetler nedeni tıbbi tedavi gerektirir.
Meme ağrısı hormonlara bağlıdır
Kadınların hormonal sistemi ay içinde değişiklikler gösterir ve kadın vücudunu her an gebelik için hazır tutmaya çalışır. Bu maksatla Österojen ve Progesteron denilen iki hormonun sürekli değişen kan seviyesi rahim ve memelerdeki değişikliklerden sorumludur. Rahimi olası bir gebelik için hazırlarken; memelerde de süt vermek için değişim başlar. Süt bezleri şişer, süt kanalları genişler. Gebelik olmadığı anlaşıldığında hormonların düzeyi farklı yönlerde değişir ve aybaşı kanaması başlarken bunu memedeki değişiklilklerin (ödem şişme gerginlik) ortadan kalkması takip eder. Her ay tekrarlanan bu hormonal siklüs (dalga) dönem dönem memelerdeki ağrı ve hassasiyetin en önemli nedenidir. Bazı kadınlarda bu ağrılar çok net bir şekilde aylık periyodlara uygun devam ederken bazı kadınlarda aybaşı gibi düzensiz de olabilir.
Özellikle balenli ve sert sütyen kullanmak, sütyeni ağrılı dönemlerde geceleri de çıkartmamak hastaların önemli bir kısmını rahatlatır. Adet öncesi dönemde memelerde ödem olduğu için özellikle bu dönemde su ve tuz tüketimini kısıtlamak hatta gerekirse idrar söktürücü ilaç kullanmak faydalı olabilir.
Meme ağrısı olan hastaların sigara kullanmamaları, kahve tüketimini kesmeleri veya azaltmaları da ağrıları azaltacaktır. Bilimsel çalışmalarda, diyetdeki yağ oranının azaltılması da uzun dönemde ağrıyı azalttığı gösterilmiştir.
Meme ağrısı olduğu dönemlerde basit ağrı kesiciler kullanılabilir. Çok az hastada meme ağrısı yaşam kalitesini ileri derecede bozar. Bu kadınlarda -eğer şikayetler 6 aydan daha eski ise- hormon içeren daha ciddi ilaçlar kullanılabilir. Kullanılan bu ilaçlar hormon içerdiği veya vücut hormonları üstünde düzenleyici etki yaptığı için ciddi yan etkilere sahiptir: Bulantı, depresyon, adet düzensizliği, başağrısı, ses kalınlaşması, erkek tipi kıllanma gibi. Yan etkileri hastaya etraflıca izah etmeden bu ilaçlara başlamak doğru değildir.
Ağrılı dönemlerde mamografi çektirilmemesine özen göstermek gerekir. Mamografi acil bir tetkik olmadığından adet bitiminden bir kaç gün sona çekilirse hem sonuçlar daha doğru olacaktır; hem de çok daha rahat ve konforlu bir tetkik gerçekleşecektir.
Meme ağrısı ile beraber eğer memede elinize kitle geliyorsa mutlaka hekime başvurmalısınız. Memede ele gelen kitleler için : "Elime kitle geliyor; ne yapmalıyım?" sayfamızı okumalısınız.
